UKŁADY ARNE
Układy Automatycznej Regulacji Napięcia Elektrowni (ARNE) oraz Automatycznej Regulacji Stacji Transformatorowej (ARST) przeznaczone są do automatycznego prowadzenia ruchu węzła wytwórczego w zakresie regulacji napięcia na szynach zbiorczych przyelektrownianych rozdzielni WN oraz gospodarki mocą bierną. Układy te zobligowane są do jednoczesnego spełnienia kilku kryteriów regulacji, takich jak: utrzymywanie napięcia w poszczególnych punktach węzła wytwórczego, sterowanie przepływem mocy czynnej i biernej, jak również regulację bilansu mocy biernej zakładu przemysłowego z siecią przesyłową.
Realizowane jest to poprzez sterowanie generacją i rozpływem mocy biernej w węźle, zapewniając właściwe parametry energii elektrycznej wytwarzanej w elektrowni i dostarczanej do systemu.
Dodatkowo układy ARNE obejmują regulacją przesuwniki fazowe znajdujące się na terenie elektrowni. Przesuwniki fazowe w układach ARNE używane są do sterowania przepływem mocy czynnej.
Powyższe cele układ ARNE realizuje poprzez wykorzystanie możliwości regulacyjnych wszystkich urządzeń i układów regulacyjnych dostępnych w ramach rozpatrywanego węzła, takich jak:
UKŁADY URST
Instytut Energetyki - Instytut Badawczy Oddział Gdańsk od ponad dziesięciu lat opracowuje i wdraża układy automatycznej regulacji napięcia i mocy biernej URST przeznaczone dla farm wiatrowych oraz fotowoltaicznych.
Układy URST, klasyfikowane jako układy regulacji wtórnej, odpowiedzialne są za realizację zadań związanych z regulacją mocy biernej, współczynnika mocy i napięcia zgodnie z charakterystyką statyczną w punkcie przyłączenia farmy wiatrowej do systemu elektroenergetycznego
Układy te obejmują procesem regulacji turbiny wiatrowe lub panele PV (za pośrednictwem ich dedykowanych systemów sterowania) oraz statyczne źródła mocy biernej należące do farmy takie jak baterie kondensatorów lub dławiki o stałej lub zmiennej mocy (wyposażone w przełączniki zaczepów).
Ponadto URST obejmuje regulacją transformatory wyposażone w podobciążeniowe przełączniki zaczepów w celu utrzymania właściwych poziomów napięć w wewnętrznej sieci farmy. Zapewniona jest koordynacja regulacji napięć z regulacją aktualnej wielkości w punkcie przyłączenia farmy do systemu elektroenergetycznego.
Realizowane są hierarchiczne układy URST dla dużych obiektów składających się z wielu farm wiatrowych lub fotowoltaicznych oraz stacji abonenckich pracujących na kilku poziomach napięć. Nadrzędny sterownik URST koordynuje regulację prowadzona przez lokalne sterowniki URST dla poszczególnych farm tak aby spełnić wymagania OSP lub OSD w punkcie przyłączenia całości do systemu elektroenergetycznego.
Układy URST w większości przypadków są w pełni zintegrowane z SCADA w stacjach abonenckich farmy w zakresie akwizycji danych, sterowania jak i wizualizacji. Możliwa jest jednocześnie realizacja układu w oparciu o własną dla URST sieć pomiarową, obwody sterownicze, kanały komunikacyjne i terminale operatorskie.
URST jest gotowe na implementację dodatkowych funkcji, wykraczających poza regulację napięcia i mocy biernej, o ile przyjęte rozwiązania sprzętowe i softwarowe to umożliwiają.
Układy URST, tam, gdzie jest to wymagane, współpracują z nadrzędnymi dla nich układami regulacji ARST lub ARST/ARNE zainstalowanymi w stacjach najwyższych napięć. W takich przypadkach farmy, generując moc bierną wyznaczona przez układ ARST lub ARST/ARNE, biorą aktywny udział w regulacji napięć w KSE na zasadach podobnych jak układy ARNE w elektrowniach.
Układy realizowane są z wykorzystaniem dedykowanych dla energetyki sterowników logicznych spełniających wymagania elektryczne i komunikacyjne specyficzne dla tej branży. Instytut zapewnia wsparcie dla układu w całym cyklu życia farmy. Możliwa jest późniejsza zmiana lub rozbudowa sprzętowa jak i programowa układu.
Tomasz Ogryczak